O‘zbekistonning 2026 yilgi davlat byudjeti loyihasi e’lon qilindi: YAIM o‘sishi, 3% defitsit va tashqi qarz olish cheklovi

Iqtisodiyot va moliya vazirligi O‘zbekistonning 2026 yilgi davlat byudjeti loyihasi hamda 2026–2028 yillarga mo‘ljallangan asosiy ko‘rsatkichlarni e’lon qildi. Hujjat yaqin yillarda asosiy makroiqtisodiy yo‘nalishlar, xarajatlar tuzilmasi va soliq siyosatini belgilaydi.

Byudjetning asosiy ko‘rsatkichlari

2026 yilda kutilayotgan parametrlar:

• Konsolidatsiyalangan byudjet daromadlari — 515,3 trln so‘m;

• Xarajatlar — 566,9 trln so‘m;

• Defitsit — 59,9 trln so‘m (YAIMning 3% ga teng).

YAIM o‘sishi prognozi:

• 2026 yil — 6,6%

• 2027 yil — 6,8%

• 2028 yil — 6,9%

2026 yilda yalpi ichki mahsulot hajmi 1 kvadrillion 976 trln so‘mdan oshishi kutilmoqda.

Inflyatsiya darajasi:

• 2026 yil — 7%

• 2027 yil — 5–6%

• 2028 yil — 5%

Tashqi qarz va qarz olish cheklovi

Tashqi qarz olish chegarasi:

• 2025 yil — 5,5 mlrd dollar

• 2026 yil — 5 mlrd dollar

Shundan:

• 2,5 mlrd dollar — byudjetni qo‘llab-quvvatlash

• 2,5 mlrd dollar — investitsiya loyihalarini moliyalashtirish

Shuningdek, 30 trln so‘mlik davlat obligatsiyalari chiqarilishi va qarz to‘lovlariga 49,2 trln so‘m yo‘naltirilishi ko‘zda tutilgan. Yangi davlat-xususiy sheriklik loyihalari limiti — 6,5 mlrd dollar.

Subsidiya: energetika ustuvor

2026 yilda umumiy subsidiya miqdori 28,3 trln so‘mni tashkil etadi (2025 yilda — 30,4 trln).

Asosiy yo‘nalishlar:

• Gaz — 5,9 trln (2025 yilda 7 trln)

• Xususiy bolalar bog‘chalari — 4,6 trln

• Issiqlik ta’minoti — 3,8 trln

• Ipoteka — 2,7 trln

• Qishloq xo‘jaligi — 2 trln

• Transport (brutto-shartnomalar) — 1,9 trln

Barcha subsidiya miqdorining yarmi energetika va transportga to‘g‘ri keladi.

Soliq siyosati barqaror

2026 yilda asosiy soliq stavkalari o‘zgarmaydi:

• Foyda solig‘i — 15%

• QQS — 12%

• Jismoniy shaxslar daromad solig‘i — 12%

• Ijtimoiy soliq — 12% (byudjet tashkilotlari uchun — 25%)

• Aylanma soliq — 4%

• Yuridik shaxslar mulk solig‘i — 1,5%

• Qishloq xo‘jaligi yer solig‘i — normativ qiymatning 0,95%

Aktsizlar va qo‘shimcha stavkalar

Shakar miqdoriga ko‘ra ichimliklarga progressiv aktsiz joriy etiladi:

• 5 g gacha — 500 so‘m/litr

• 5–10 g — 515 so‘m/litr

• 10 g dan ortiq — 535 so‘m/litr

Shakar o‘rnatuvchi moddali ichimliklar — 500 so‘m/litr, energetik ichimliklar — 2150 so‘m/litr (hozir — 2000).

2026 yil 1 apreldan neft mahsulotlari ishlab chiqarish aktsizi 7% ga oshadi.

2026 yil 1 yanvardan yer, mulk, suv resurslari, foydalanuvchilardan yerosti boyliklaridan foydalanish solig‘i va minimal ijara to‘lovi stavkalari 7% ga ko‘tariladi.